Kwestie dotyczące przyjęcia i odrzucenia spadku reguluje Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 1015 tej ustawy, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku można złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedziano się o tytule powołania – o śmierci spadkodawcy lub o otwarciu testamentu. Nieodrzucenie spadku w tym terminie oznacza jego przyjęcie. Kiedy należy odrzucić spadek? Jakie są tego konsekwencje?

Jakie są konsekwencje odrzucenia spadku?

Kwestie dotyczące przyjęcia i odrzucenia spadku reguluje Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 1015 tej ustawy, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku można złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedziano się o tytule powołania – o śmierci spadkodawcy lub o otwarciu testamentu. Nieodrzucenie spadku w tym terminie oznacza jego przyjęcie. Kiedy należy odrzucić spadek? Jakie są tego konsekwencje?

Przyjęcie i odrzucenie spadku. Co trzeba wiedzieć?

Z chwilą śmierci osoby fizycznej dochodzi do dziedziczenia – następcy prawni, czyli spadkobiercy, wstępują w całą sytuację prawną zmarłego, czyli spadkodawcy. To znaczy, że nie tylko otrzymują oni część jego majątku, ale także dziedziczą część jego praw – a także obowiązków. Dziedziczeniu podlegają zatem także niektóre zobowiązania, a więc i niektóre długi. Długi spadkowe zaś mogą przerastać wartość samego spadku; w związku z tym, zgodnie z artykułem 1012 Kc, spadkobierca może:

• przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste),
• przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza),
• odrzucić spadek.

W efekcie prowadzenie spraw spadkowych często należy zacząć od zbadania masy spadkowej. W sytuacji wysokich długów spadkowych co do zasady rozwiązaniem jest wspomniana możliwość przyjęcia z ograniczeniem odpowiedzialności do wartości stanu czynnego spadku, czyli z dobrodziejstwem inwentarza. Może się to jednak wiązać z koniecznością sporządzenia spisu inwentarza, a zatem kosztami komorniczymi – a także stratą czasu. Wtedy warto odrzucić go w całości.

Konsekwencje odrzucenia spadku

Na odrzucenie spadku w całości pozwala norma zawarta w art. 1012 Kc. Zgodnie z art. 1020 tej ustawy spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Spadkobierca może odrzucić spadek w przypadku dziedziczenia tak testamentowego, jak i ustawowego.

Najistotniejszą konsekwencją jest zmiana w sposobie, w jaki dziedziczyć będą pozostali powołani – otrzymają oni większe udziały w masie spadkowej. Ponadto w efekcie w krąg spadkobierców mogą wejść zstępni (dzieci biologiczne i adoptowane) osoby odrzucającej spadek. Od momentu odrzucenia nie przysługują jej żadne prawa ani obowiązki związane ze spadkiem, nie wiąże się to też z żadnymi konsekwencjami finansowymi – koniecznie jest tylko uiszczenie opłaty od złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, która wynosi obecnie 100 złotych.