Jakie są rodzaje umów cywilnoprawnych?
Umowa cywilno-prawna to rodzaj czynności prawnej. Polega ona na złożeniu oświadczeniu woli przez dwie (lub więcej) stron, które spowoduje określony skutek prawny. W umowie cywilno-prawnej musi znaleźć się określenie stron umowy, a sam dokument, by pozostał ważny, nie może być obciążony wadami.
Jedna z najważniejszych zasad dotyczących zawierania umów cywilno-prawnych jest swoboda ich zawierania. To strony określają treść umowy, decydują o wyborze kontrahenta, a także o samym fakcie, czy chcą daną umowę zawrzeć, czy też nie. Umowa musi być zgodna z zasadami życia społecznego, prawem, a jej treść nie może być przeciwna do celu, jaki ma wywołać. Swoboda zawierania umów ma pewne ograniczenia – np. umowa sprzedaży nieruchomości, by była ważna, musi mieć postać notarialną.
Klasyfikacja umów cywilno-prawnych
Umowy cywilno-prawne można podzielić ze względu na wiele czynników. Najczęściej dzieli się je na:
- Umowy odpłatne i nieodpłatne;
- Umowy zobowiązujące jedno- lub dwu – lub wielostronnie (jedna strona zobowiązuje się do świadczenia, a druga do jego otrzymania, lub wszystkie strony mają swoje zobowiązana, ale i uprawnienia);
- Umowy wzajemne (obie strony spełniają dla siebie wskazane w umowie świadczenia);
- Umowy realne i konsensualne (umowa realna związana jest z oświadczeniem woli, ale też wydaniem rzeczy);
- Umowy losowe (uwzględniające niepewność. Np. adwokat pomaga sporządzić stronom umowę o dożywotniej opiece w zamian za określone świadczenie. Strony nie wiedzą, jak długo będzie żyła osoba wymagająca opieki)
- Umowy nazwane (wymienione w ustawach np. umowa o dzieło), nienazwane oraz mieszane
Umowę cywilnoprawną można rozwiązać przez jej wypowiedzenie (zazwyczaj na określonych w umowie warunkach). Część umów to umowy rozwiązujące, czyli takie, które staja się nieważne w określonym terminie (lub np. w momencie śmierci jednej ze stron). Szczególnym typem umowy jest też umowa adhezyjna, gdzie strona „słabsza” poddaje się „silniejszej” np. zakup biletu na koncert, gdzie treść umowy w całości określa organizator.