Określenie „zawiasy”, jak parę innych, występuje jednocześnie w języku potocznym i żargonie prawniczym. Oznacza warunkowe zawieszenie wykonania kary. Często mowa o nim w kontekście preferowanej przez oskarżonego czy jego obrońcę opcji. Czym jest i dlaczego wielu na nie liczy?
Czym jest warunkowe zawieszenie wykonania kary?
Zawieszenia wykonania kary to środek probacyjny – czyli wystawiający skazanego na próbę. Dlatego zgodnie z art. 69 zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. Jeżeli wskazują one na celowość zastosowania zawieszenia wykonania kary, sąd może to zrobić – jeżeli spełnione są ustawowe warunki.
Na jakich warunkach można zawiesić wykonanie kary?
Zgodnie z art. 69 Kodeksu karnego, karę można zawiesić, kiedy:
- kara pozbawienia wolności została orzeczona na maksymalnie rok;
- sprawca nie był skazany na karę pozbawienia wolności w trakcie popełnienia przestępstwa;
- orzeczenie zawieszenia wystarczy dla osiągnięcia celów kary – a szczególnie dla zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.
Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat (2 do 5 lat wobec młodocianego i sprawcy, który popełnił przestępstwo na szkodę osoby, z którą mieszka) i biegnie od uprawomocnienia się wyroku. Orzekając zawieszenie wykonania kary, sąd zobowiązuje skazanego do przynajmniej jednej czynności wymienionej w art. 72 Kodeksu.
Jak uzyskać zawieszenie wykonania kary?
Sąd z urzędu bada okoliczności o charakterze podmiotowym i możliwość zawieszenia wykonania kary. Pełnomocnik może jednak jednocześnie wnosić o zawieszenie wykonania kary – szczególnie umożliwia to obrona sprawcy wypadku. Przestępstwa dokonywane w ruchu drogowym nie są co do zasady poprzedzone zamiarem i stanowią często jedyny występek sprawcy, który z „kryminałem” nie ma nic wspólnego, ale nieszczęśliwym wypadkiem wypełnił znamiona przestępstwa.